เมื่อผู้ลงทุนได้ทราบถึงรูปแบบของการลงทุนใน สปป.ลาว และความแตกต่างระหว่างสถานะของบริษัท ลาว และบริษัทต่างชาติไปบ้างแล้ว สิ่งสำคัญต่อมาที่ผู้ลงทุนไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ คือ สถานที่ตั้งของกิจการ นอกจาก เรื่อง ของทำเลที่ตั้ง แล้วผู้ลงทุนยังต้องคำนึงถึงงบประมาณ และระยะเวลาในการลงทุนของตนด้วยว่ามีมากน้อยเพียง ใด เพราะถ้าหากเป็นการลงทุนระยะสั้น การเช่าสถานที่ประกอบกิจการ ย่อมดีกว่าการลงทุนซื้อที่ดินและดำเนินการ ก่อสร้างสิ่งปลูกสร้างในที่ดินดังกล่าว เพื่อดำเนินกิจการอย่างแน่นอน ดังนั้น เราจึงจัดทำบทความตอนนี้ขึ้น เพื่อเป็น ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับข้อจำกัดต่างๆ ในการลงทุนของบริษัทต่างชาติเกี่ยวกับที่ดินใน สปป. ลาว
สำหรับสิทธิต่างๆ ในที่ดินของบริษัทต่างชาตินั้น กฎหมายว่าด้วยที่ดินแห่งสปป. ลาวกำหนดไว้ชัดเจนว่าผู้ ลงทุนต่างชาติหรือบริษัทต่างชาติไม่มีสิทธิที่จะถือกรรมสิทธิ์ในสิทธิการใช้ที่ดินหรือสิทธิอื่นใด ดังเช่นที่คน สปป. ลาวมีสิทธิ รัฐบาลของสปป. ลาวอนุญาตให้ผู้ลงทุนต่างชาติหรือบริษัทต่างชาติมีเพียงสิทธิที่จะเข้าใช้ประโยชน์ในที่ ดินแห่งสปป. ลาวได้ด้วยวิธีการเช่าที่ดิน หรือการได้มาซึ่งสัมปทานที่ดินเท่านั้น โดยที่มีข้อผูกพันกำหนดให้ทำตาม เงื่อนไขภายในระยะเวลาที่รัฐบาลของสปป. ลาวกำหนด รวมไปถึงต้องเสียค่าเช่า ค่าสัมปทานที่ดิน ค่าทรัพยากร ธรรมชาติ อากร ภาษี และค่าธรรมเนียมอื่นๆ ตามที่ได้ตกลงไว้กับรัฐบาลของสปป. ลาวอีกด้วย
ในกรณีที่ผู้ลงทุนต่างชาติ หรือบริษัทต่างชาติต้องการเช่า หรือต้องการสัมปทานที่ดินจากรัฐบาลของ สปป. ลาวนั้น ระยะเวลาการเช่าที่ดินดังกล่าวจะขึ้นอยู่กับลักษณะ ขนาด และเงื่อนไขของกิจการเป็นหลัก แต่ทั้งนี้รัฐบาล ของ สปป. ลาว จะกำหนดระยะเวลาสูงสุดไม่เกิน 50 ปี แต่สามารถต่ออายุสัญญาได้อีกแล้วแต่กรณี ซึ่งขึ้นอยู่กับ ความเห็นชอบของรัฐบาลของ สปป. ลาว หากแต่กรณีที่ผู้ลงทุนต่างชาติ หรือบริษัทต่างชาติต้องการเช่าที่ดินจากคน สปป. ลาวนั้น คู่สัญญาสามารถกำหนดระยะเวลาการเช่าสูงสุดได้ไม่เกิน 30 ปีและสามารถทำการต่ออายุสัญญาเช่า ระหว่างกันได้อีกด้วยในแล้วแต่กรณีซึ่งขึ้นอยู่กับการตกลงระหว่างคู่สัญญาเป็นหลัก โดยที่ต้องได้รับความเห็นชอบ จากองค์การคุ้มครองที่ดินแห่งชาติ
นอกจากนี้สิทธิในการเช่าหรือสิทธิในการได้สัมปทานที่ดินจากรัฐบาลของ สปป. ลาว หรือคน สปป. ลาว นั้น ผู้ลงทุนต่างชาติหรือบริษัทต่างชาติยังสามารถนำเอาสิทธิของตนในสัญญาเช่า หรือสัญญาสัมปทานที่ดินดัง กล่าวไปร่วมทุนกับบุคคลอื่นหรือนำไปเป็นหลักทรัพย์ค้ำประกันตามอายุการเช่าหรือสัมปทานที่ยังเหลือได้อีกด้วย ทั้งนี้จะต้องได้รับการเห็นชอบจากรัฐบาลของ สปป. ลาว หรือผู้ที่ได้รับสิทธินำใช้ที่ดินเสียก่อน
อนึ่ง จากบทความข้างต้น ผู้ลงทุนคงเล็งเห็นแล้วว่า การเข้ามาลงทุนใน สปป. ลาวที่ต้องเกี่ยวข้องกับเรื่อง ที่ดินนั้น กฎหมายที่ดินของ สปป. ลาวได้มีการระบุข้อจำกัดการทุนไว้อย่างชัดเจน แต่อย่างไรก็ดี รัฐบาลของ สปป. ลาว ก็ไม่เคร่งครัดจนเกินไปในเรื่องนี้ เพราะได้มีการยกเว้นให้ผู้ลงทุนต่างชาติ หรือบริษัทต่างชาติให้สามารถถือ ครองที่ดินได้บ้างในบางกรณี ซึ่งข้อยกเว้นดังกล่าวจะมีอะไรบ้างนั้น โปรดติดตามต่อไปได้ในตอนหน้า